“Met mijn theaterstuk ‘Granm’ma’ wil ik aan het licht brengen dat eenzaamheid echt iets lelijks is dat we niet mogen en moeten onderschatten”, zegt Wensley Piqué tegen de Ware Tijd. Het is een waargebeurd verhaal, geïnspireerd door zijn eigen grootmoeder, die onder meer leed aan eenzaamheid.
De producent van het stuk, Ann Hermelijn, vertelt dat de eenzaamheid van zijn grootmoeder aan Piqué bleef knagen. “Die eenzaamheid kwam op hem over als een nare, lelijke ziekte. En al is zijn oma inmiddels overleden, hij bleef het gevoel houden dat hij iets te doen had in Suriname. Daarom besloot hij dit stuk ook hier op te voeren.” Eerder deed hij dat in Nederland en kreeg goede reacties.
Eigen oma
De ouders van Piqué zijn in Suriname geboren en veel van zijn familieleden wonen er. Zelf is hij geboren en getogen in Arnhem, Nederland. Enkele jaren geleden was hij na lange tijd weer in Suriname, op bezoek bij zijn grootmoeder.
Hij herinnerde zich haar als lieve, levenslustige vrouw die hield van lachen, dansen, mooie kleding en het verbinden van mensen. En het huis en de tuin waren in zijn geheugen opgeslagen als een soort hof van Eden, altijd groen en zonnig. Maar van dat beeld was weinig over.
Hij trof zijn grootmoeder totaal vereenzaamd en verlaten. Daar zat ze, alleen op haar bed. Het huis lekte en stortte half in elkaar. Maar ze gaf niet op en begon goedgemutst aan elke nieuwe dag. Piqué besloot een tijd te blijven om voor zijn oma te zorgen, gedreven door een gevoel van verantwoordelijkheid en medelijden, maar ook uit nieuwsgierigheid. “Hoe kan je in die omstandigheden opstaan en de dag tegemoet treden met een lach?” vroeg hij zich af.
Hij ontdekte dat ze op de been werd gehouden, niet omdat ze zich vastklampte aan het leven, maar omdat ze op haar zoon wachtte. De vader van Wensley. Elke dag vroeg ze naar hem. “Jongen, wanneer ga ik je vader zien? Want ik wacht, ik wil naar ‘huis’. Maar voordat ik ga, wil ik nog één keer mijn enige zoon zien.”
Isolement
Deze gebeurtenis trof hem zo, dat Piqué besloot er een voorstelling over te maken. Hij realiseerde zich dat dit een breed publiek zou kunnen raken en zou stimuleren om na te denken over de relatie met (groot)ouders en andere mensen om zich heen. Immers, het is verdrietig dat mensen meestal omringd door aandacht en liefde worden geboren, maar vaak eenzaam hun laatste dagen doorbrengen.
‘Granm’ma’ ontlokt overpeinzingen over alleen zijn en eenzaamheid, sterfelijkheid en de waarde van het leven en van relaties met anderen. Hermelijn: “Duidelijk werd dat de voorstellingen in Nederland gesprekken over belangrijkste thema’s als ‘eenzaamheid’ en ‘verbinding’ stimuleerden en het bewustzijn vergrootte over ouder worden en onze verhouding tot het leven, tot levensdrift en menselijke relaties.” Samen met de producent vraagt Piqué aandacht voor het isolement van ouderen én voor manieren om dat te doorbreken.
Hermelijn hoorde via Helen Kamperveen over deze bijzondere voorstelling. Dat was vóór de Covid-19-pandemie. Vorig jaar besloot ze contact op te nemen met Piqué en samen met zijn productiehuis ‘Rose Stories’ heeft zij ervoor gezorgd dat de wens van de theatermaker om zijn oma ook in Suriname te eren werkelijkheid wordt. “Toen Wensley en ik aan het sparren waren, werden wij enthousiast over het spelen voor de doelgroep om wie het gaat. Daarom organiseren wij deze woensdag een besloten voorstelling waarvoor wij seniorenburgers met een familielid hebben uitgenodigd. Wij hopen dat dit bijdraagt aan een mooie herinnering en wij brengen op deze manier vooral een stukje plezier in het leven van de bezoekers.”
Première
‘Granm’ma’ ging in oktober 2021 in première in het Bijlmer Parktheater te Amsterdam. Daarna ging de voorstelling op tournee door Nederland. Helaas, die moest stoppen doordat de theaters sloten als corona-maatregel.
De voorstelling werd van april tot en met juni 2023 veertien keer opgevoerd in Nederland. De mogelijkheid wordt bekeken om het stuk ook naar de Nederlandse Antillen te brengen. Maar nu eerst Suriname, waar oma heeft gewoond. ‘Granm’ma’ is donderdag, vrijdag en zaterdag te zien in On Stage Performing Arts.
Uit: DWTonline van 25 juli 2023. Door Shanavon Arsomedjo.