“Met ruim tweeduizend bezoekers dit jaar hebben we reden tot tevredenheid. De respons was positief. De verhalen, cultuur en het leven van de marrons, in het bijzonder de Saamaka, zijn buitengewoon en indrukwekkend. Het museum vervult duidelijk zijn missie”, zegt Joney Doekoe, de directeur van het in 2009 opgerichte Saamaka Marron Museum, tegen de Ware Tijd.
Sinds 2022 loopt de expositie die de geschiedenis van de Dombi-lo, één van de twaalf clans van de Saamaka belicht. Zo wordt informatie gegeven over de ontberingen tijdens de vlucht uit de plantages waar de mensen als slaaf werkten, over de waarde van zwarte rijst, het stichten van het dorp Pikin Slee en de levenswijze van de dorpelingen van toen tot vandaag de dag.
Trainingen
Hoezeer het museum in een behoefte voorziet, blijkt uit het enthousiasme van de bezoekers tijdens de rondleiding die Doekoe persoonlijk verzorgt. De verhalen variëren van de geboorte van een kind tot het ceremonieel schenken van een pangi aan een meisje en een kamisa aan een jongeman op het moment dat hun vruchtbaarheid begint.
De directeur heeft dit jaar diverse trainingen in Nederland gevolgd op uitnodiging van het Nederlands Fonds voor Cultuur Participatie. “De opgedane kennis zal ik gebruiken om het museum naar grotere hoogten te tillen en ik zal de noodzakelijke stappen ondernemen om in aanmerking te komen voor geld om de continuïteit ervan te waarborgen”, aldus Doekoe.
Sociale kant
Het Saamaka Marron Museum is door stichting Totomboti, een kunstenaarscollectief uit Pikin Slee in het Boven-Surinamegebied waar het is gevestigd, opgericht. Veel van de houten kunstwerken die worden tentoongesteld zijn gemaakt door leden van het collectief, met medewerking van kunstenaars uit omliggende dorpen.
Vrouwen in het gebied verkopen hun handgemaakte geborduurde pangi’s in de museumwinkel. Het museum produceert in samenwerking met kinderen van de lokale basisschool sappen die eveneens worden verkocht, voornamelijk aan bezoekers. “Door op deze wijze samen te werken, streven we ernaar dat ook lokale bewoners een eerlijke boterham kunnen verdienen. Dit samenwerkingsmodel zetten we voort in 2024, omdat het museum er is voor iedereen”, zegt de directeur, die hiermee de sociale impact van het museum onderstreept.
Uit: DWTonline van 31 december 2023. Tekst en beeld met dank aan Ronald Snijders.